Prvi odgovarajući propisi, nastavni planovi i osnivanje odeljenja za specijalne škole pri Ministarstvu prosvete Jugoslavije doneti su 1929. godine. Od tog perioda država je počela organizovanije da brine o specijalnom školstvu.

U razvoju specijalnog školstva kod nas, posle Drugog svetskog rata, od posebnog je značaja donošenje propisa o evidenciji i kategorizaciji dece ometene u razvoju 1960. godine, kao i drugih propisa vezanih za rehabilitaciju.

Zakon o specijalnim školama donet je 1960. godine, oktobra meseca i njegova suština je u obezbeđivanju vaspitanja i obrazovanja, odnosno osposobljavanja za samostalni život dece i omladine ometene u razvoju. To može da se ostvaruje u specijalnim odeljenjima osnovnih škola, ustanovama i specijalnim školama.

Rad sa decom razvrstanom u kategoriju lake mentalne zaostalosti prvi put je organizovan u pirotskoj opštini početkom školske 1964/1965. godine, kada  je pri Osnovnoj školi ,,Vuk Karadžić“ otvoreno prvo specijalno odeljenje. Bilo je to odeljenje prvog razreda koje je brojalo 13 učenika.

Školske 1967/1968. godine formirano je specijalno odeljenje i u tadašnjoj Osnovnoj školi  ,,Pavle Krstić“. U navedenim školama najpre je radilo samo po jedno odeljenje a kasnije i po dva. U Osnovnoj školi ,,8.septembar“ školske 1969/1970. godine prvi put su formirana tri specijalna odeljenja. Iste školske godine, prvi put je formirano specijalno odeljenje u jednoj seoskoj školi, u Velikoj Lukanji (istureno odeljenje u Gostuši). Školske 1971/1972. godine u osnovnim školama opštine Pirot bio je najveći broj učenika specijalnih odeljenja – 137 učenika  raspoređenih u 10 odeljenja.


Veliki broj dece specijalnih odeljenja pri redovnim školama, a samim tim i veliki broj učenika u njima (skoro 14 učenika po odeljenju) ukazao je na potrebu formiranja posebne specijalne osnovne škole. Sa takvim brojem učenika i odeljenja , vaspitno-obrazovni i rehabilitacioni uslovi rada mogu se lakše i bolje obezbediti u posebnoj specijalnoj školi nego u okviru specijalnih odeljenja redovnih škola.

Rešenjem Skupštine opštine novembra 1971. godine, osnovana je Specijalna osnovna škola  u Pirotu koja je sledeće školske 1972/1973.  godine  počela sa radom kao samostalna ustanova. U tom trenutku Škola je brojala 149 učenika raspoređenih u 10 odeljenja. Specijalno odeljenje osnovne škole  u Velikoj Lukanji, odeljenje u Gostuši, radilo je u sastavu Specijalne škole sve do školske 1975/1976. godine.


Početna finansijska sredstva za rad škole dalo je Društvo za pomoć MNRL  Republike Srbije, uz čiju podršku je izvršena adaptacija prostorija u staroj školskoj zgradi u Pazaru. Opremnjena je jedna učionica, radionica i kancelarija. Kupljena su najnužnija učila i školski inventar. Ostala odeljenja i dalje su koristila učionice redovnih škola.

Na predlog Zbora radnih ljudi, a na osnovu odluke SO Pirot 1986. godine škola dobija novi naziv: Osnovna škola za vaspitanje i obrazovanje dece i omladine ometene u razvoju ,,Mladost“. Te godine, tačnije 24. februara 1986. godine, postavljen je kamen temeljac za novu školsku zgradu. Škola je završena i useljenje izvršeno 01. septembtra 1988. godine. Jedini nedostatak u izgradnji  škole  bio  je taj što nije izgrađena  fiskulturna  sala.


Svake godine  20 učenika škole završavalo je osmogodišnje školovanje. Nakon završetka osmogodišnjeg školovanja  jedan  broj učenika odlazio je u Niš da bi završio i srednju školu, ali su ipak mnogi ostajali samo na tom pokušaju, jer su emotivno vezani za roditelje i svako odvajanje od bližih im je teško padalo, a i materijalne mogućnosti njihovih roditelja su takve da nisu mogle da pokrivaju troškove školovanja u drugom gradu. Zato je školske 1995/1996. godine , posle završenog osmogodišnjeg školovanja škola upisala 2 odeljenja za stručne osposobljenosti u trajanju od jedne godine, kao isturena odeljenja škole za decu i omladinu ,,14. Oktobar“ u Nišu. To jednogodišnje iskustvo u radu isturenih odeljenja za sticanje stručne osposobljenosti za rad u trajanju od jedne godine, zaposlenima u školi na čelu sa njihovim direktorom dalo je za pravo da se obrate zahtevom Ministarstvu prosvete Republike Srbije za priznanjem osnivanja srednje škole. 28. juna. 1996. godine verifikovana je i srednja škola  te je škola dobila novi naziv  – Škola za osnovno i srednje obrazovanje ,,Mladost“ sa dva područja rada u dvogodišnjem trajanju: pomoćni obrađivač lima i šivač tekstila. Želja direktora i kolektiva škole da se pri školi otvori i predškolska (razvojna ) grupa rezultirala je 01. septembra 2006. godine kada je počela sa radom predškolska razvojna grupa.


2011/2012. godine, opet na zahtev škole, Ministarstvo prosvete odobrilo je upis u treći razred srednje škole čime je srednja škola kvalifikovana kao trogodišnja sa verifikovana dva obrazovna profila: mašinstvo i obrada metala – obrazovni profil bravar i tekstilstvo i kožarstvo – obrazovni profil konfekcijski šivač.

Sa verifikacijom srednje škole u trogodišnjem trajanju zaokružen je sistem razvoja specijalnog školstva u opštini Pirot, ali i Pirotskom okrugu,  jer se u sastavu škole nalazla predškolska (razvojna) grupa, osnovna škola i srednja škola u trogodišnjem trajanju kao i dnevni boravak koji je sa radom počeo jula 2011. godine.

ŠKOLA NEKAD I SAD

NEKAD

Ideja ljudi dobre namere i ljudi koji su shvatili da se deci sa smetnjama u razvoju treba posvetiti na njima prihvatljiv način 1964. godine realizovana je u Pirotu kroz poseban nastavno-školski program kada je pri OŠ „Vuk Karadžić“ otvoreno prvo specijalno odeljenje, a kasnije ih je otvarano i u drugim osnovnim školama.

Sa povećanjem broja specijalnih odeljenja, predanim i vrednim radom defektologa i nakon vidnih rezultata i napretka dece koja su pohađala nastavu, sredina shvata ogroman značaj postojanja škole za specijalno obrazovanje.

Tako je 1971. godine osnovana Specijalna osnovna škola u Pirotu kao samostalna ustanova u kojoj deca uče po posebno prilagođenom programu u skladu sa njihovim mogućnostima i u manjim grupama. Svakom detetu je pružena individualna pomoć, koju ne bi moglo da dobije u redovnom odeljenju.

Novi naziv: Osnovna škola za vaspitanje i obrazovanje dece i omladine ometene u razvoju „Mladost“ je dobila 1986. godine. Nakon jedne decenije prerasta u Školu za osnovno i srednje obrazovanje „Mladost“, kako egzistira do današnjeg dana. Školu su pohađali učenici sa intelektualnim smetnjama.

SAD

2021. godine smo slavili 50 godine postojanja škole. U svom sastavu škola objedinjuje predškolsko, osnovno i srednje obrazovanje i produženi boravak.

Našu školu pohađaju deca/učenici: sa teškoćama u intelektualnom funkcionisanju, sa smetnjama iz spektra autizma, sa višestrukum smetnjama sa kojima vaspitno-obrazovni rad obavljaju: defektolozi, nastavnici stručnih i opšte obrazovnih predmeta dostručeni na Fakultetu za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, nastavnici individualnih aktivnosti: logoped, somatoped, nastavnik muzičkih stimulacija, nastavnik korektivno-preventivnih vežbi, stručni saradnici.

Škola je opremljena Montesori učionicom (za učenje kroz igru, za podsticanje fizičkog, intelektualnog i socijalnog razvoja), Senzornom sobom (za stimulisanje čula i relaksaciju), Medicinskom antistres sobom (za oslobađanje straha deteta od lekara), Kuhinjom (za osposobljavanje učenika za veći stepen osamostaljivanja u kuhinji, razvijanje radnih navika i ljubavi prema pripremanju hrane kao i znanja o pravilnoj ishrani).

Škola radi od 1. do 8. razreda po nastavnom planu i programu za redovne škole i na osnovu mišljenja IRK svi učenici stiču obrazovanje po IOP-u 2. On podrazumeva školovanje sa prilagođavanjem (izmenom) opštih ishoda obrazovanja i posebnim standardima postignuća prilagođenim obrazovnim potrebama deteta.

Pristup učenicima je uz maksimalno uvažavanje njihovih ličnosti, kapaciteta i interesovanja kroz individualizovani pristup i poštovanje principa očiglednosti u nastavi. Nastavnici u radu koriste mnoštvo različitog didaktičkog materijala koje je obezbedila Škola ili izrađenog od strane nastavnika, a u skladu sa njihovim potrebama. Isti omogućava da učenici na lak, interesantan i zanimljiv način savladavaju određene veštine i znanja.

Po završetku osnovne škole, učenici nastavljaju školovanje u srednjoj školi po specijalnom nastavnom planu i programu za decu sa smetnjama u razvoju, a po potrebi i po IOP-u 2. Profesionalno se osposobljavaju za obrazovne profile konfekcijski šivač i bravar.